Η αγροτική οικονομία της χώρας μας είχε ήδη υποστεί τις συνέπειες της δεκαετούς σχεδόν οικονομικής κρίσης, τόσο στο επίπεδο του όγκου παραγωγής όσο και των εισοδημάτων των αγροτών που παρέμειναν σε στασιμότητα

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα η ελληνική αγροτική οικονομία φαίνεται να υφίσταται λιγότερες απώλειες από την πανδημία σε σύγκριση με άλλους τομείς και κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Παρά το γεγονός ότι η εστίαση και η διανομή τροφίμων βρίσκονται στο «μάτι του κυκλώνα», η παραγωγή  των αγροτικών προϊόντων και των τροφίμων δεν μειώθηκε.

Τις τελευταίες μέρες πυκνώνουν οι παγκόσμιες γεωπολιτικές εξελίξεις Η συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας, αγνοεί την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ακύρωση της παραγγελίας των γαλλικών υποβρυχίων δεν είναι μόνο μεγάλη οικονομική ζημία για τη Γαλλία, αλλά και μεγάλη αποτυχία της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής.

Φαντασιώσεις εχθρικών συνωμοσιών και μεταφυσικές δοξασίες κυριαρχούν σε πολλούς αρνητές του εμβολίου.

Στις 8 Απριλίου 2020, στη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας, έγραφα στο «Βήμα της Κυριακής»: «Στη σημερινή εποχή της πανδημίας, η εμπιστοσύνη στον ορθολογισμό, στο κράτος και στην επιστημονική κοινότητα αποτελούν τους κρισιμότερους παράγοντες, ώστε οι άνθρωποι να πειστούν να μην έρχονται σε στενή επαφή μεταξύ τους, προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση της ασθένειας». Σήμερα, που δυστυχώς παρατηρούμε αναζωπύρωση της πανδημίας, με τη γνωστή πλέον μετάλλαξη Δέλτα, το ζήτημα της εμπιστοσύνης επανέρχεται, καθώς το ποσοστό των αρνητών του εμβολιασμού είναι σχετικά μεγάλο στη χώρα μας.

Η στροφή από τον «σοσιαλιστικό ενθουσιασμό» στον «ρεαλισμό» στην οικονομική πολιτική δεν εμπόδισε τον Μιτεράν να αφήσει στον κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα μια πολύ σημαντική κληρονομιά

Πρώτος απολογισμός των μεγάλων αλλαγών

Καθώς φαίνεται να υποχωρεί η πανδημία, μπορεί να γίνει ένας πρώτος απολογισμός των μεγάλων αλλαγών που έφερε ή επιτάχυνε η αρρώστια σε πολλές πτυχές της δράσης των ανθρώπων σε παγκόσμια κλίμακα. Από την πλευρά της οικονομίας μπορούμε να καταγράψουμε τουλάχιστον επτά τέτοιες αλλαγές.

Τα ιατρικά δεδομένα τις τελευταίες εβδομάδες δείχνουν ότι βρισκόμαστε σε φάση αποδρομής της πανδημίας, ενώ τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2021 είναι ενθαρρυντικά σε σχέση με τα αναμενόμενα, καθώς η ύφεση δεν ξεπέρασε το 2,3%, παρά την ύπαρξη καραντίνας. Αυτή η εξέλιξη, σε συνδυασμό με την απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων που επιχειρεί η κυβέρνηση και την οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα ευρωπαϊκά ταμεία, κάνει πειστικές τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής που κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή. Ετσι, η πρόβλεψη ότι στο τέλος του 2022 θα έχει καλυφθεί η ύφεση κατά 8,2% του 2020 και ότι ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης στην περίοδο 2021-2025 αναμένεται να φτάσει στο 4,3% δεν φαίνεται να είναι εκτός πραγματικότητας.

Μετά την υποχώρηση της πανδημίας, τουλάχιστον στις ανεπτυγμένες χώρες, τίθεται το ερώτημα για το μείγμα οικονομικής πολιτικής που θα μπορούσε να συμβάλει σε μια ταχύρρυθμη αναπτυξιακή πορεία. Γιατί μια μεγάλη αναπτυξιακή ώθηση είναι απολύτως αναγκαία για να καλυφθεί το αναπτυξιακό κενό που αφήνει πίσω της η υγειονομική κρίση, καθώς είναι γνωστό ότι η οικονομική ύφεση έπληξε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες με διαφορετική βέβαια ένταση (4%-11% το 2020) ανάλογα με τη σημασία που έχουν σε κάθε χώρα οι κλάδοι παραγωγής οι οποίοι απαιτούν συγχρονισμό, όπως ο τουρισμός, η εστίαση, η ψυχαγωγία, οι μεταφορές ανθρώπων κ.ά.

Η σημερινή κατάσταση προσομοιάζει με αυτή που υπήρξε μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, όπου και τότε η πτώση της οικονομικής δραστηριότητας και τα δυσθεώρητα χρέη που δημιουργήθηκαν απειλούσαν το μέλλον των ευρωπαϊκών οικονομιών.

Καθώς φαίνεται να υποχωρεί η πανδημία του κορονοϊού με τα εμβόλια και τη γενίκευση των διαγνωστικών ελέγχων, το ζήτημα της οικονομικής «πανδημίας» εμφανίζεται ολοένα και πιο ανησυχητικό. Δεν είναι μόνο το «βουνό» των χρεών που συσσωρεύτηκαν σε όλες τις χώρες και ακόμη περισσότερο στις ήδη υπερχρεωμένες, όπως είναι οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου, αλλά και το ζήτημα των συνεπειών της υπερβολικής αύξησης των δημοσίων δαπανών για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, που επέβαλε παύση των οικονομικών δραστηριοτήτων σε πολλούς τομείς (τουρισμό, εστίαση, ψυχαγωγία κ.λπ.).