Μετά την πρόσφατη επιτυχία της κυβέρνησης να εξασφαλίσει 72 δισ. ευρώ (12 δισ. είναι χαμηλότοκα δάνεια) για την επόμενη επταετία από την Ευρωπαϊκή Ενωση, το μέγα ερώτημα που τίθεται είναι με ποιο τρόπο θα αξιοποιηθούν όλοι αυτοί οι πόροι. Σύμφωνα με τις σχετικές μετρήσεις, η χώρα μας εισέπραξε περίπου 160 δισ. στα περίπου 40 χρόνια που συμμετέχει στο ευρωπαϊκό εγχείρημα (1) και συνεπώς η σύγκριση με την εισροή πόρων στα επόμενα επτά χρόνια δείχνει το μέγεθος της επιτυχίας.

Βεβαίως, οι ανάγκες της χώρας μας μετά τη δεκαετή οικονομική κρίση είναι πολύ μεγάλες, ιδιαίτερα μάλιστα μετά τη λαίλαπα της πανδημίας, που έπληξε και πλήττει όλες τις χώρες του κόσμου – και τη χώρα μας. Ομως, είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι η κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη ευκαιρία που πρέπει να αξιοποιήσει όσο το δυνατόν επωφελέστερα για να ενισχύσει την ελληνική οικονομία και την άμυνα της χώρας, η οποία βρίσκεται σήμερα απειλούμενη από την επεκτατικότητα των ανατολικών γειτόνων μας.

Είναι γνωστός και υπαρκτός ο κίνδυνος του εφησυχασμού και της χρησιμοποίησης όλων αυτών των πόρων για δράσεις με περισσότερο καταναλωτικό παρά διαρθρωτικό-επενδυτικό περιεχόμενο. Εξάλλου, οποιασδήποτε διαρθρωτική δράση μπορεί να εκτραπεί και να οδηγήσει αρκετές φορές στη χώρα μας σε καταναλωτικό και όχι διαρθρωτικό-επενδυτικό αποτέλεσμα. Αυτό που συνέβη στον ελληνικό αγροτικό τομέα με την αφθονία των πόρων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είναι χαρακτηριστικό μιας τέτοιας εκτροπής (1).

Η κυβέρνηση έχει ήδη συγκροτήσει επιστημονική επιτροπή υπό τον καθηγητή Πισσαρίδη, η οποία έχει υποβάλει τις προτάσεις της. Από όσα έχουν δημοσιευθεί, οι προτάσεις αυτές είναι προς την κατεύθυνση της ορθολογικής αξιοποίησης των πόρων σε τομείς που η χώρα μας έχει τη μεγαλύτερη ανάγκη. Εξάλλου, οι προτάσεις αυτές μπορεί να εμπλουτιστούν πριν ολοκληρωθεί το σχετικό σχέδιο και να καλυφθούν οι πιθανές ελλείψεις. Ομως, το σχέδιο αυτό μπορεί να παραμείνει ένα κείμενο μεγάλης σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, μια ακόμη έκθεση ειδικών επιστημόνων, όπως τόσες άλλες που έχουν εκπονηθεί στο παρελθόν (2).

Το μεγάλο ζητούμενο είναι με ποιο τρόπο και με ποιες διαδικασίες αυτό το οικονομικό σχέδιο, εμπλουτισμένο και με άλλες ιδέες προς όλες τις κατευθύνσεις, θα αποτελέσει την αφετηρία για τη δημιουργία ενός ευρύτερου εθνικού σχεδίου, ενός εθνικού οράματος για την Ελλάδα της νέας εποχής, που θα αγκαλιάζει όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής: την οικονομία (αγροδιατροφική οικονομία, βιομηχανία, κατασκευές, ενέργεια, τουρισμός, θαλάσσια οικονομία, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες κ.ά), το ασφαλιστικό ζήτημα, την υγεία και τον πολιτισμό. Θα θέτει επίσης επιμέρους στόχους και προτεραιότητες και θα προωθεί οριζόντιες δράσεις, όπως η πράσινη οικονομία, η ψηφιοποίηση, η παιδεία και η κατάρτιση, η δημόσια διοίκηση, το κράτος δικαίου κ.ά.

Την επόμενη χρονιά, το 2021, συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έναρξη του Απελευθερωτικού Αγώνα των Ελλήνων και ταυτόχρονα 40 χρόνια από την πλήρη και ισότιμη ένταξη της χώρας μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Θα μπορούσε, συνεπώς, η χρονιά αυτή να αποτελέσει εθνικό ορόσημο για να αναστοχαστούμε ως έθνος τις επιτυχίες και τις αποτυχίες ως έθνους και να σχεδιάσουμε το μέλλον μας τις επόμενες δεκαετίες. Η ανάγκη ενός οράματος, ενός εθνικού σχεδίου που θα συγκινεί και θα κινητοποιεί όσο το δυνατόν περισσότερους Ελληνες και θα απελευθερώνει τη δημιουργικότητά τους, είναι περισσότερο από προφανής.

Οσες φορές η χώρα μας είχε ένα τέτοιο εθνικό όραμα, κατόρθωσε σπουδαία επιτεύγματα. Η Μεγάλη Ιδέα, παρά τη δραματική της κατάληξη το 1922, διπλασίασε την Ελλάδα, το όραμα της αποκατάστασης της Δημοκρατίας μεταπολεμικά μάς χάρισε τις σημερινές δημοκρατικές ελευθερίες και, βέβαια, το όραμα του εκσυγχρονισμού και της συμμετοχής της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση μας προσέφερε και μας προσφέρει πολλαπλά πολιτικά και οικονομικά οφέλη, τα οποία όλοι οι Ελληνες σήμερα αναγνωρίζουν.

Η Ελλάδα διαθέτει τις πνευματικές δυνάμεις να στοχαστεί το μέλλον της. Τώρα, με την οικονομική ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μπορεί να προχωρήσει στην πραγματοποίηση του εθνικού σχεδίου τις επόμενες δεκαετίες, που, με συνεννόηση και συνεργασία, θα επεξεργαστούν όλες οι δημιουργικές δυνάμεις του τόπου μας. Βέβαια, ο στόχος της δημιουργίας ενός τέτοιου εθνικού σχεδίου είναι εξαιρετικά δύσκολος, αλλά και η πραγματοποίησή του ακόμη δυσκολότερη. Οι Ελληνες, όμως, όταν θέλουν, μπορούν. Και μόνο η επιτυχία δημιουργίας σύγχρονου ελληνικού κράτους με την Επανάσταση του 1821 το αποδεικνύει.

———————————————————————————————-

Ν. Μαραβέγιας – Θ. Σακελλαρόπουλος (επιμ.) «Ελλάδα και ευρωπαϊκή ενοποίηση: Η ιστορία μιας πολυκύμαντης σχέσης», Διόνικος, Αθήνα, 2019

Ν. Μαραβέγιας (επιμ.) «Στρατηγική για την αγροτική ανάπτυξη της Ελλάδας» Παπαζήσης, Αθήνα, 2005

Real News, 03/08/2020