Η νέα κυβέρνηση, με ένα στέλεχος πρώτης γραμμής ως Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δείχνει την πρόθεσή της να θέσει σε προτεραιότητα την αγροτική οικονομία.

Από τις προγραμματικές δηλώσεις του αρμόδιου Υπουργού, προκύπτουν οι βασικές γραμμές του σχεδίου της Κυβέρνησης, το οποίο φαίνεται να προκρίνει την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα και όχι μόνο την κοινωνική διαχείριση των εισοδηματικών προβλημάτων των αγροτών, όπως γινόταν συχνά στο παρελθόν. Ειδικότερα, το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει κυρίως:
– διατήρηση και διεύρυνση της στήριξης των αγροτικών εισοδημάτων από την ΚΑΠ
– ενίσχυση των επενδύσεων με έμφαση στην ευφυή αγροτική ανάπτυξη (γεωργία ακριβείας)
– στήριξη της τυποποίησης και της μεταποίησης των αγροτικών προϊόντων
– νομοθετική ρύθμιση για τις συλλογικές μορφές οργάνωσης των αγροτών
– πρόνοια για τους πολύ μικρούς παραγωγούς
– υποστήριξη της αγροτικής ασφάλισης
και όλα αυτά, με σεβασμό στο περιβάλλον και φροντίδα για την υγεία των καταναλωτών.

Βέβαια, οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 δεν είναι γενναιόδωρες . Όλο και λιγότεροι κοινοτικοί πόροι κατευθύνονται στον ευρωπαϊκό αγροτικό τομέα και βέβαια και προς την ελληνική γεωργία (από 18,6 δις την περίοδο 2014-2020 μόνο 16,2 δις την περίοδο 2021-2027, σε σταθερές τιμές του 2018). Από την άλλη πλευρά, η Ευρ. Επιτροπή δίνει μεγάλη έμφαση στην αγροτική εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία. Ωστόσο, η στήριξη των αγροτικών εισοδημάτων θα γίνεται υπό προϋποθέσεις τήρησης κανόνων για το περιβάλλον και την υγεία των καταναλωτών. Ορθώς συνεπώς, ο νέος Υπουργός θεωρεί, ότι από αυτές τις προϋποθέσεις (αιρεσιμότητα), πρέπει να εξαιρεθούν οι πολύ μικροί έλληνες παραγωγοί.

Το μεγάλο ζήτημα, προφανώς, είναι αν η ελληνική δημόσια διοίκηση θα μπορέσει να ανταποκριθεί στους νέους ρόλους που πρέπει να αναλάβει και αν οι ίδιοι οι Έλληνες αγρότες είναι προετοιμασμένοι να κατανοήσουν και να εφαρμόσουν τις προϋποθέσεις για την ενίσχυση των εισοδημάτων τους. Τα τελευταία χρόνια βέβαια, έχουν πολλαπλασιαστεί οι νησίδες εκσυγχρονισμού της ελληνικής γεωργίας και έχει προχωρήσει η τυποποίηση ορισμένων βασικών προϊόντων, όπως το ελαιόλαδο και τα τυριά, ενώ τα ελληνικά κρασιά είναι πλέον περιζήτητα. Έχει επίσης προχωρήσει ο θεσμός της συμβολαιακής γεωργίας, που εξυπηρετεί και τον εκσυγχρονισμό της αγροτικής παραγωγής και την ανάπτυξη της μεταποιητικής βιομηχανίας.

Ταυτόχρονα, στον τομέα της διεθνούς ανταγωνιστικότητας, υπάρχει βελτίωση στις εξαγωγικές επιδόσεις των ελληνικών αγροτικών προϊόντων, αν και το αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο παραμένει σε μεγάλο βαθμό ελλειμματικό. Αυτό οφείλεται κυρίως στις εισαγωγές κτηνοτροφικών προϊόντων, που παρά τη μείωσή τους, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, παραμένουν υψηλές.

Προφανώς, με την εξειδίκευση των μέτρων αγροτικής πολιτικής της νέας Κυβέρνησης θα μπορούσαν να περιληφθούν μεταξύ άλλων και οι ακόλουθες κατευθύνσεις πολιτικής. Να δοθεί έμφαση στην αγροτική εκπαίδευση-κατάρτιση-συμβουλευτική στήριξη, ως προϋπόθεση για την ευφυή αγροτική ανάπτυξη, να ενισχυθεί η συμβολαιακή γεωργία και η κτηνοτροφία και βέβαια να εισαχθούν νέοι θεσμοί, όπως αγροτικές εταιρείες για τη συνένωση αγροτικών εκμεταλλεύσεων και αντικίνητρα για την κατάτμηση τους. Στόχος πρέπει να είναι η διεύρυνση του μέσου μεγέθους του αγροτικού κλήρου, που παραμένει το μικρότερο σε σχέση με όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί και το αγροτικό εισόδημα και η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας.

Ένθετο AGRICOLA της Καθημερινής, 22 Σεπτεμβρίου 2019